Voor mijn studie ‘Pijn- en Leefstijlspecialist’ mocht ik het boek ‘Why We Sleep’ van Matthew Walker uit 2017 (her)lezen. In het Nederlands draagt het boek de titel ‘Slaap’. En dat is precies waar dit boek over gaat: alles over slapen. En dan vooral, de absolute noodzaak van voldoende & volwaardige slaap!
Waarom me (moeten) slapen
‘Why We Sleep’ van Matthew Walker is een boek dat gaat over de enorme invloed van slaap op onze lichaam & geest. Volgens de neurowetenschapper Walker is slaap een noodzakelijk fenomeen en feitelijk een wondermiddel tegen tal van fysieke en mentaal-emotionele aandoeningen/kwalen. Slecht slapen leidt ertoe dat we minder intelligent, zwaarder, ongelukkiger, armer, zieker, en zelfs slechter in bed worden (voor disclaimer: zie onder). Daarnaast stelt Walker dat we meer kans hebben op kanker, Alzheimer, en zelfs op een fataal auto-ongeluk. Het boek bevat veel alarmerende informatie over de gevolgen van te weinig slaap. Als je (regelmatig) minder dan zeven uur per nacht slaapt, dan richt je evenveel schade aan als bij regelmatig roken of drinken.
Walker beschrijft het belang van slaap als volgt:
“Wetenschappers hebben een nieuw revolutionair middel ontdekt dat je langer laat leven, je geheugen verbetert, je aantrekkelijker maakt, je slanker houdt, je beschermt tegen kanker en dementie, je immuunsysteem versterkt, je beschermt tegen hart- en vaatziekten, diabetes en zelfs tegen verkoudheid en griep. Daarnaast maakt slaap je gelukkiger en minder angstig en depressief. Wie zou hier niet in geïnteresseerd zijn?”
Toch is er een groot probleem: hoe krijgen we genoeg slaap? Veel mensen hebben moeite om voldoende slaap te krijgen, en de maatschappij werkt daar niet aan mee. Mensen zijn in te delen in twee groepen: de ochtendmensen en de avondmensen. De ochtendmensen hebben geluk, omdat werk- en schooltijden meer gericht zijn op vroeg opstaan, terwijl avondmensen vaak gedwongen worden om tot laat te werken en dus ook later te gaan slapen. Dit kan leiden tot allerlei gezondheidsproblemen, zoals depressie, angststoornissen, diabetes, kanker, hartaanvallen en beroertes.
Voldoende slapen in de moderne maatschappij
Walker laat zien hoe de moderne tijd ons slaapritme heeft aangetast. Voor veel mensen is middernacht helemaal geen ‘midden in de nacht meer’. We gaan laat naar bed en checken zelfs dan vaak nog even onze e-mail. WhatsAppberichten worden tegenwoordig ook op alle uren van de dag (en nacht) verstuurd. Maar omdat we niet later in de ochtend kunnen beginnen met werken, krijgen we niet de slaap die we zo nodig hebben. Daarnaast is het zo dat als je tot laat in de avond bezig bent met werk en andere (inspannende) activiteiten, dit ook een negatieve invloed heeft op de kwaliteit van je slaap.
Mensen die langdurig slecht slapen, herkennen vaak niet eens dat ze slaapgebrek hebben. Dit komt doordat ze gewend zijn geraakt aan hun lage niveau van energie cq. hun constante vermoeidheid. Vanuit die gewenning is het lastig om te herkennen dat de mentale vaardigheden en lichamelijke gezondheid hieronder lijden.
“That low level exhaustion becomes their accepted norm, or baseline. Individuals fail to recognise how their perennial state of sleep deficiency has come to compromise their mental aptitude and physical vitality, including the slow accumulation of ill health. A link between the former and the latter is rarely made in their mind.”
Het boek van Walker laat ons duidelijk zien hoe belangrijk slaap is voor ons welzijn, en hoe we ervoor kunnen zorgen dat we voldoende slaap krijgen om gezond te blijven.
Kritiek op ‘Why We Sleep’
Er is ook kritiek op het boek ‘Slaap’ van Matthew Walker. In hoeverre is alles wetenschappelijk bewezen? En in hoeverre geldt de informatie voor elke lezer? Is jouw lichaam niet anders dan het mijne? Ik vond onderstaand artikel een interessante ‘debunking’. We hoeven zeker niet alles zomaar voor waar aan te nemen. Dat vergeet ik soms, zeker bij een boek dat zo overtuigend én stellig geschreven is…!
Matthew Walker’s ‘Why We Sleep’ debunked!
Dat slaap belangrijk is, dat staat echter buiten kijf. Waar Walker 8 uur slaap aanhoudt, wordt er meestal tussen de 7-9 uur gezegd. Daarbij is het belangrijk dat alle slaapstadia in de juiste verhouding voorkomen. Dat betekent dus zowel voldoende diepe slaap áls voldoende REM-slaap én onderschat niet ook het belang van de grootste fase, de lichte slaap. Alle slaapstadia zijn belangrijk. Hier kan je zelf invloed op uitoefenen.
Wist je dat slaap ook één van de factoren van leefstijlcoaching is? Een traject leefstijlcoaching wordt gestructureerd aan de hand van de BRAVO-factoren Beweging, Roken, Alcohol, Voeding en Ontspanning (& Slaap). Voldoende slaap is essentieel om je fysiek, mentaal én emotioneel goed te voelen. Voldoende slaap is ook een voorwaarde om hormonaal in balans te blijven (of komen).
Loop jij tegen gezondheidsklachten of bijvoorbeeld overgewicht aan en slaap je onvoldoende of herstel je niet goed tijdens de nacht? Leefstijlcoach Fieneke kijkt graag met jou mee naar waar verbetering mogelijk is.
Lees hier ook mijn 11 tips om beter te slapen!